غذا‌های ایرانی و ترکی چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

بهارین :

در این مقاله به تفاوت ها و شباهت های آشپزی ایرانی و ترکی می پردازیم و به نقش آشپزی در مهاجرت و تبادل فرهنگی می پردازیم.

تفاوت غذاهای ایرانی و ترکی

فرهنگ غذایی در ایران و ترکیه شباهت های زیادی دارد. اما گاهی اوقات در طعم نهایی غذا و ظاهر آن تفاوت وجود دارد. استفاده از ادویه های مختلف، روش های پخت، مواد اولیه متغیر و … از دلایلی است که باعث این تفاوت ها می شود.

نقش ادویه ها و عطرها در آشپزی

پخت و پز ایرانی با استفاده از ادویه های گرم و معطر مانند زعفران، دارچین، زردچوبه و هل به غذا طعمی ملایم و پیچیده می بخشد. زعفران به عنوان نمادی از غذاهای ایرانی، در اکثر غذاها نقش محوری دارد و رنگ و عطر خاصی به آن ها می بخشد. از سوی دیگر، آشپزی ترکی بیشتر به ادویه هایی مانند: فلفل قرمز، پاپریکا و نعناع خشک تکیه می کند که طعم تند و غنی به غذاهایی مانند آدانا کباب و لاهماجون می بخشد. این تفاوت در استفاده از ادویه ها نشان دهنده ترجیح ایرانی ها برای طعم های ملایم و ترجیح ترک ها به طعم های شور و تند است.

نان و جایگاهش در سفره ایرانی و ترکی

نان در هر دو فرهنگ جایگاه ویژه ای دارد، اما نقش و نوع آن متفاوت است. در آشپزی ایرانی از نان هایی مانند سنگک، بربری و توفتون بیشتر همراه غذا و کمتر به عنوان پایه غذا استفاده می شود. از طرفی در ترکیه نان های پفکی مانند پیده و نان های نازک مانند لافاش و یوفکا جزء لاینفک بسیاری از وعده های غذایی هستند. مثلا دونر و کباب بدون نان معنا ندارد.

شیرینی و دسر

در هر دو کشور تفاوت زیادی در مواد اولیه و روش تهیه شیرینی و نان وجود دارد. در ایران شیرینی هایی مانند باقلوا، زولبیا و بامیه و صدف با استفاده از موادی مانند گلاب، زعفران و هل تهیه می شود و طعمی ملایم و معطر دارد. در غذاهای ترکی دسرهایی مانند: باقلوای ترکی، کنفه و شیرینی ترکی با استفاده از شیره غلیظ و پسته طعم شیرین و گران قیمتی می دهند.

غذاهای رایج اما متفاوت در آشپزی ایرانی و ترکی

در هنگام مهاجرت یا سفر به ترکیه ممکن است در ایران با چنین غذاهایی برخورد کنید. از جمله اصلی ترین غذاهای مشابه در ایران و ترکیه می توان به آش نشده، کباب، دلمه برگ مو، دلمه کلم و گوشت اشاره کرد. در اینجا به تفاوت های کوچک و کلی که این غذاها در ایران و ترکیه می توانند داشته باشند اشاره می کنیم.

کوفته غذای اصیل ترکی است و با کوفته ایرانی تفاوت دارد

با وجود نام رایج، گوشت در ایران و ترکیه تفاوت های جالبی در مواد اولیه و روش های پخت دارد. در آشپزی ایرانی، کوفته ها انواع مختلفی دارند و معمولاً با ترکیبی از گوشت، لوبیا و ادویه های تند مانند زردچوبه و دارچین تهیه می شوند. نمونه هایی مانند گوشت تبریزی را به شکل توپ های بزرگ در می آورند و در بشقاب های ضخیم سرو می کنند. این گوشت ها اغلب طعم لطیف و پیچیده ای دارند و جزء غذاهای اصیل ایرانی به حساب می آیند.

در ترکیه کوفته ها را با روش های پخت ساده و سریع تری تهیه می کنند. کوفته عدس قرمز کوچک با عدس قرمز و بلغور و کوفته گوشتی با ترکیبی از گوشت چرخ کرده، پیاز و ادویه هایی مانند فلفل قرمز از محبوب ترین انواع آن هستند. این گوشت ها را معمولا به صورت توپ های کوچک در می آورند و سرخ می کنند یا کبابی می کنند.

کنجاله لوبیا در ایران و ترکیه و تفاوت های آن

علیرغم شباهت هایی که در استفاده از سویا وجود دارد، تفاوت های قابل توجهی در مواد اولیه و روش های پخت سویا در ایران و ترکیه وجود دارد. در ایران غذای لوبیا را معمولا با لوبیا چیتی، قارچ، فلفل دلمه ای و ادویه هایی مانند زردچوبه و گلپر تهیه می کنند و از گوشت به ندرت استفاده می شود. این غذا عمدتاً گیاهی است و با پیاز داغ و رب گوجه فرنگی مزه دار می شود. آش باقالی ایرانی به آرامی پخته می شود تا غلیظ شود و به عنوان یک غذای سبک و خوش طعم سرو می شود.

در ترکیه با لوبیا سفید و گوشت (اغلب به شکل جعبه) غذای باقلا به نام فاصلیه تهیه می کنند. این غذا با پیاز، رب گوجه فرنگی، لیمو عمانی و ادویه هایی مانند آویشن و فلفل قرمز مزه دار می شود. لوبیا بوقلمون یک غذای دلچسب و خوش طعم است که به آرامی پخته می شود تا زمانی که گوشت نرم شود و طعم ها به خوبی با هم ترکیب شوند.

تفاوت کباب ایرانی و کباب ترکی

این غذای محبوب و رایج در ایران و ترکیه به دو روش منحصر به فرد و جالب تهیه می شود. در ایران کباب را با گوشت گوسفند، گوساله یا مرغ و ادویه های لطیفی مانند زعفران، پیاز و زیره میل می کنند و به آرامی روی کبابی یا زغال می پزند. از طرفی کباب ترکی با ادویه های تند و مقوی مانند: پاپریکا، فلفل قرمز و نعناع خشک و با سبک هایی مانند: دونر (گوشت گندیده به سیخ) یا کباب آدانا (گوشت تند) تهیه می شود. کباب ترکی اغلب با نان پیتا، ماست و سالاد سرو می شود و تند است.

نقش آشپزی در مهاجرت و تبادل فرهنگی

آشپزی یکی از مهمترین ابزارهای حفظ هویت فرهنگی در جوامع مهاجر است. اکثر ایرانیان و ترک هایی که به کشورهای دیگر مهاجرت کرده اند با طبخ غذاهای سنتی خود فرهنگ و هویت ملی خود را زنده نگه می دارند.

حرف پایانی

غذاهای ایرانی و ترکی شباهت های زیادی دارند. به همین دلیل ما ایرانی ها بیشتر غذاهای ترکی را دوست داریم. در مگ سرد اطلاعات بیشتری برای این موضوع وجود دارد. با این حال، گاهی اوقات تفاوت های قابل توجهی بین آنها وجود دارد. آنچه فرهنگ غذایی این دو کشور را متمایز می کند، نوع ادویه ها، طرز پخت، نقش برنج در رژیم غذایی و نوع شیرینی و دسر انتخابی است.

کباب، گوشت، پیتزا و حبوبات از جمله غذاهایی هستند که در هر دو کشور یافت می شود، اما روش پخت، مواد اولیه و انواع غذاها تا حدودی متفاوت است. البته این تفاوت ها بسیار کمتر از شباهت های فرهنگی این دو کشور است.