فوت ۵۴۰ نفر به دلیل مصرف سم در بهار امسال

بهارین:

در جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت اجتماعی و فرهنگی کشور در بهار امسال، تعداد مرگ‌های غیرطبیعی بر اساس جنسیت و علت مرگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که یکی از آنها مربوط به میزان مسمومیت است.

مسمومیت بر اساس تعریف مندرج در این گزارش به معنای «اثر مواد خارجی است که از طریق تزریق، خوردن، آشامیدن، استنشاق و استنشاق مواد سمی و یا تماس با مواد محرک یا خورنده و همچنین سم سمی وارد بدن می شود. حیواناتی که انسان را آزار می دهند.» تعادل فیزیولوژیکی فیزیک یا روانشناسی است.

مسمومیت ناشی از سم در مردان 2 تا 3 برابر بیشتر از زنان است

بر اساس گزارش پزشکی قانونی، مرکز آمار ایران تعداد فوتی‌های ناشی از مسمومیت را در سال 1401 به 2049 نفر و در سال گذشته به 2103 نفر رساند و میزان مرگ و میر ناشی از مسمومیت در بهار امسال به 540 نفر از جمله 371 مرد رسید. و 169 مورد اختصاص به زنان دارد.

ناگفته نماند که مرگ ناشی از مصرف الکل متانول، اتیلن گلیکول و سایر الکل ها (به جز اتانول الکل) مرگ ناشی از مسمومیت سمی محسوب می شود.

مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر

مسمومیت دارویی که منجر به مرگ افراد می شود. یکی دیگر از ابعاد مرگ غیرطبیعی شهروندان این است که بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، سهم مردان در این حادثه بیشتر از سهم زنان است.

همچنین در این گزارش تعداد فوتی های ناشی از مسمومیت دارویی در سال 1401 هجری قمری به 691 نفر و در سال 1402 هجری قمری به 849 نفر رسیده است. در این آمار همچنان مردان سهم بیشتری از مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر دارند، اما تفاوت معناداری بین جنسیت در مرگ و میر وجود ندارد.

در بهار 1403 هجری قمری 219 نفر بر اثر مصرف داروها جان باختند که 101 مرد و 118 زن بودند.

مرگ و میر ناشی از مونوکسید کربن

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در سال ۱۴۰۱، ۹۱۳ نفر بر اثر گاز مونوکسید کربن و در سال ۱۴۰۲، ۷۹۴ نفر بر اثر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست دادند. مردان بیشترین سهم را در این آمار دارند اما آنچه باید به آن اشاره کرد افزایش آمار مرگ و میر در فصول سرد سال است. به عنوان مثال در سال 1401 هجری قمری که تعداد تلفات ناشی از این گاز حدود 900 نفر بود، تنها 453 نفر در زمستان جان خود را از دست دادند، یعنی بیشتر مرگ و میرها در زمستان اتفاق افتاده است.

در سال 1402 هجری قمری 794 نفر و در زمستان 339 نفر از دنیا رفتند. در آمار منتشر شده از تعداد فوتی ها در بهار امسال، 164 نفر بر اثر استنشاق گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست دادند که 121 مرد و 43 زن بودند.

این گزارش که به بررسی مرگ‌های غیرطبیعی ناشی از مسمومیت با سموم، سوء مصرف مواد مخدر و استنشاق مونوکسید کربن می‌پردازد، برای سلامت عمومی در ایران اهمیت زیادی دارد. نتایج این گزارش نشان می دهد که عوامل مختلفی مانند جنسیت و فصول سال بر تعداد مرگ و میرها تأثیر دارد. به خصوص اینکه تفاوت مرگ و میر زن و مرد با افزایش مرگ و میر در فصول سرد سال توجه به راهکارهای مناسب برای کاهش این آمار را ضروری می کند.

تفاوت زن و مرد نکته مهم در این گزارش تفاوت زیاد مرگ و میر مردان در مقایسه با زنان است. مردان سهم بیشتری از مرگ و میر در موارد مسمومیت های ناشی از سم و حتی مصرف مواد مخدر را به خود اختصاص می دهند. این مشکل می تواند ناشی از تفاوت های حرفه ای و رفتاری باشد. بسیاری از مردان در محیط های صنعتی و مشاغل پرخطر کار می کنند که آنها را در معرض مواد سمی و خطرناک قرار می دهد. از سوی دیگر، مردان ممکن است دسترسی کمتری به خدمات بهداشتی و آموزش پیشگیرانه داشته باشند یا به دلایل اجتماعی و فرهنگی کمتر از آنها استفاده کنند.

تفاوت های رفتاری مانند مصرف بیش از حد یا نادرست داروها نیز ممکن است در این تفاوت نقش داشته باشد. زنان ممکن است به دلیل نظارت بیشتر بر سلامت خود و استفاده دقیق تر از خدمات پزشکی کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از این عوامل باشند. با این حال، این موضوع مستلزم تحقیقات بیشتر برای بررسی دقیق تر دلایل این تفاوت ها است.

آمار مسمومیت با گاز مونوکسید کربن و تأثیر فصول بر مرگ و میر ناشی از مونوکسید کربن نشان می دهد که این گاز بی رنگ و بی بو به ویژه در فصول سرد سال قربانیان بیشتری می گیرد. افزایش مرگ و میر در زمستان به دلیل استفاده نادرست یا ناکافی از وسایل گرمایشی غیر استاندارد و نشت مونوکسید کربن است. از آنجایی که بیشتر این موارد به دلیل ناآگاهی از خطرات یا عدم رعایت دستورالعمل های ایمنی رخ می دهد، نیاز به آگاهی عمومی و نظارت دقیق بر تجهیزات گرمایشی واضح است.

راه های کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن

برای کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت با مونوکسید کربن، می‌توانیم استفاده از وسایل گرمایشی ایمن‌تر و نصب سنسورهای هشداردهنده را در خانه‌ها و مکان‌های عمومی آموزش و ترویج دهیم. افزایش آگاهی مردم از راه های پیشگیری از مسمومیت ها به ویژه در فصل زمستان می تواند نقش بسیار موثری در کاهش این آمار داشته باشد.

لازم است اقدامات پیشگیرانه برای کاهش مصرف نادرست داروها انجام شود

اهمیت آگاهی و نظارت بر سلامت گزارش مرکز آمار نشان می دهد که مرگ و میر ناشی از مسمومیت و سوء مصرف مواد مخدر روند نگران کننده ای را شاهد است. بنابراین ضرورت انجام اقدامات پیشگیرانه و نظارت دقیق در این زمینه روشن است.

یکی از مهمترین راهکارها افزایش آگاهی عمومی در مورد خطرات مصرف نادرست داروها و استفاده صحیح از وسایل ایمنی در محیط های کاری و خانگی است. قوانین مربوط به فروش و استفاده از مواد مخدر نیز باید با دقت بیشتری اجرا شود تا از سوء استفاده و استفاده بی رویه جلوگیری شود.

علاوه بر این، نیاز به بهبود خدمات اورژانس و بیمارستان ها وجود دارد تا بتوان در صورت بروز مسمومیت اقدامات سریع و موثری انجام داد. همچنین می توان به آموزش گروه های آسیب پذیر از جمله سالمندان و افرادی که به طور مکرر مواد مخدر مصرف می کنند توجه ویژه ای داشت که تاثیر بسزایی در کاهش مرگ و میر دارد.

این گزارش بر اهمیت مدیریت و کاهش مرگ و میرهای غیرطبیعی در ایران تاکید دارد. تفاوت‌های جنسیتی و فصلی در این آمار نشان‌دهنده نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای کاهش این آمار از طریق آموزش، افزایش آگاهی و بهبود نظارت است. توجه به بهداشت عمومی و پیشگیری از خطرات مسمومیت با سموم، داروها و مونوکسید کربن می تواند جان افراد زیادی را نجات دهد و بار سنگین این نوع مرگ و میرها را بر دوش جامعه کاهش دهد.