نقدی بر نقد آیت الله جعفر سبحانی راجع به طرح تعطیلی شنبه ها

بهارین؛ جعفر محمدی – آیت الله جعفر سبحانی از مراجع محترم سنت است نامه ای به محمد باقر قالیبافرئیس شورای اسلامی با ابراز نارضایتی از تمایل برخی نمایندگان برای در دستور کار قرار دادن مجدد طرح تعطیلی شنبه ها گفت: از جنابعالی و سایر نمایندگان می خواهم اجازه ندهید چنین طرحی دوباره وارد کمیسیون های مجلس شود. و امروز کشور از مشکلات عدیده ای رنج می برد و نباید وقت مجلس را برای چنین مسائلی تلف کرد.

ایشان این طرح را در 6 بند (به رنگ آبی در زیر) نقد کردند و در زیر هر بند نقدی بر نقد خود نوشتند و به عنوان بحثی آزاد به مرجع عالیقدر و مردم ایران ارائه کردند:

1- آیا مصوبه شورای نگهبان و نهاد نظارتی مجلس نیز خلاف مصلحت تلقی شده و مورد قبول گروهی از احزاب قرار نگرفته است؟

* مجلس این اختیار را دارد که هر طرح و پیش نویس قانونی را در هر زمانی مطالعه کند. ممکن است در شرایط خاصی یک مصوبه رد شود، اما شرایط دیگری پیش می آید که ممکن است همان مصوبه رد شده مجدداً رأی گیری کند و منعی در این زمینه نداریم. ضمناً در بند آخر گفته شد که بر اساس فتواهای جدید مراجعین و اینکه تعطیلات شنبه را خلاف شرع نمی دانند، در این طرح تجدید نظر خواهند کرد.

همچنین فتوای مراجع محترم فقط بر تابعین آنها واجب است نه برای عموم. مثلا برخی از مراجع محترم مشکلات شرعی در نظام بانکی وضعیت فعلی دارد یا سیگار کشیدن حرام محسوب می شود اما در خود جمهوری اسلامی بانک ها بر اساس قوانین خاصی فعالیت می کنند و شرکت دخانیات نیز در زمینه تولید و توزیع سیگار فعالیت می کند که برخی مراجع آن را حرام می دانند.

2- در متن خبر، توجیه تعطیلی روز شنبه به شرح زیر است: تعطیلی روز شنبه به نفع اقتصاد کشور است. این استدلال عجیب است، زیرا تعطیلی روز شنبه به معنای تعطیلی همه دستگاه های تولیدی است. آیا این به نفع اقتصاد کشور است؟!

* قرار نیست روزهای استراحت در هفته افزایش یابد و روزها و ساعات کار ژنراتور کاهش یابد، بلکه قرار است پنجشنبه ها به شنبه ها منتقل شود. بنابراین روزهای کاری همان 5 روز باقی می ماند.

3- گروهی که با کشورهای خارجی رابطه دارند از 5 درصد جمعیت کشور بیشتر نمی شود، پس چگونه اکثریتی می توانند یک اقلیت را قربانی کنند؟

*افرادی که با کشورهای خارجی ارتباط دارند، تأیید کرد که 5 درصد مردم را تشکیل می دهند و بیشتر آنها تاجری هستند که برای رفع نیازهای کل جامعه، یعنی 100 درصد، با کشورهای خارجی مبادلات اقتصادی انجام می دهند. مردم مردم آنها در مراودات روزانه خود با دنیا درگیر این مشکل می شوند که ایران پنجشنبه ها و جمعه ها تعطیل است و دنیای بیرون بیشتر شنبه ها و یکشنبه ها تعطیل است. بنابراین، عملاً 4 روز در هفته مشکل اتصال دارند و فقط 3 روز مشترک هستند.

اگر بخواهیم مثال کوچکتری بزنیم، مثل این است که برخی از بانک ها و ادارات در ایران به جای این دو روز، پنجشنبه و جمعه تعطیل بوده و بخشی دیگر، شنبه و یکشنبه تعطیل شده است! تصور کنید در چنین سناریویی مردم، ادارات و بانک ها با چه مشکلاتی مواجه خواهند شد. همین مشکلات در سطح وسیع تری در روابط بین الملل ایران وجود دارد و جامعه اکثریت مسلمان ایران از این منظر آسیب می بیند.

4– چگونه یک فرهنگ ملی و دینی 1400 ساله با یک قیام از بین می رود؟

* آنچه مربوط به فرهنگ ملی و مذهبی در خصوص تعطیلات هفتگی است، روز جمعه است که تغییری نخواهد کرد.

5- تمرکز فقط روی مسائل اقتصادی نیست. تعطیلی روز شنبه به تعطیلی مراکز آموزشی، دانشگاه ها، مدارس، حوزه ها و مراکز تحقیقاتی منجر می شود؟

* همانطور که قبلا ذکر شد، قرار نیست روزهای کاری در هفته کاهش یابد، بلکه فقط شیفت در روزهای تعطیل در نظر گرفته شده است.

6- به هر حال تعطیلی روز شنبه خلاف قانون اساسی است که می گوید جمعه تعطیل هفته است و این عبارت برای شمردن مفید است. دو اصل در کنار آن نیز مفید است: «فارسی» زبان رسمی کشور است (اصل 15). آیا می توان عبری را تشخیص داد؟! پرچم دولت اسلامی از سه رنگ تشکیل شده است (اصل 18) آیا می توان به آن رنگ چهارم اضافه کرد؟

*شورای نگهبان هیچ ایراد قانون اساسی به تعطیلی روز جمعه نداشت و صرفاً آن را از منظر قانونی مشکل تلقی کرد.

اما در مورد مشکل کنونی باید گفت که «تعطیلی شنبه ها» مطابق قانون اساسی منافاتی با «تعطیلی جمعه ها» ندارد، بلکه واقعیت این است که پنج شنبه ها نیز سال هاست که تعطیل بوده و تاکنون هیچ کس به عنوان پاسخگو نبوده است. چرا علاوه بر جمعه ها نیز تعطیل است. حقیقت این است که اگر تعطیلی آن در هر روزی غیر از روز جمعه خلاف قانون اساسی است، پس چرا شورای نگهبان یا سایر منتقدان از جمله آیت الله در این سال ها به تعطیلی بیت جستن اعتراض نکردند؟! بنابراین به همان دلیلی که تعطیلی روز پنجشنبه مغایر با قانون اساسی نخواهد بود، تعطیلی روز شنبه نیز نخواهد بود. مگر اینکه گفته شود تعطیلی روز پنجشنبه هم خلاف قانون اساسی است و از این پس لغو می شود!

برای رضای خدا برای او سلامتی و موفقیت دعا می کنیم.